Gecə yuxudan oyatsalar da BMW yaxud Apple firmasının loqosunu çətinlik çəkmədən xatırlaya bilərik. Düzdür, beynəlxalq brendlərin populyar olması, hər gün onların məhsulları ilə rastlaşmağımız da öz sözünü deyir, amma loqo burda çox vacib rol oynayır.
Loqo yaxud loqotip (logotype) şirkətin yaxud əmtəə nişanının (dədə-baba dilində desək, trademark) tanıdıcı və fərqləndirici qrafik işarəsidir. Çox vaxt xüsusi şriftlə yazılmış mətndən (firmanın adı) və şəkil elementindən ibarət olur.
XX əsrin əvvəlində sənayenin inkişafı ilə əlaqədar olaraq firmalar loqotip sifariş etməyə başladılar. Çox vaxt loqotip elə liqatura sözünün sinonimi kimi istifadə olunurdu. Brendin adını fərqli şriftlərdə, daha doğrusu qarniturda yazdılar,bu da olurdu loqotip. Sonra yavaş-yavaş adın yanına simvollar, elementlər qoymağa başladılar.
Bir müddət sonra sırf qrafik loqolar dəbə mindi. Şirkətin adını yazmaq əvəzinə onu asossiasiya edən şəkillər,iconlar istifadə edilməyə başladı.
Loqoda sırf firmanın yaxud təşkilatın adının olması mütləq şərt deyil. Aşağıda Yoga Australia-ya aid loqo buna misaldır. Bir tərəfdən biz idman pozasında durmuş qızı görürük (yoqa), digər tərəfdən qızın qıçları, arxası və qolunun arasında Avstraliyanın xəritəsini görmək olur:Hal-hazırda dizayn və aydentika mütəxəssisləri çalışırlar elə loqo düzəltsinlər ki, orda həm şirkətin adını istifadə etmək, həm də qrafik elementlər istifadə etmək olsun.
Yaxşı loqo gərək aşağıdakı tələblərə cavab versin:
- sadə. Nə qədər lakonik, qısa olsa,o qədər yaxşı.
- yaddaqalan
- individiual. Loqoda məna yükü olmalıdır.
- estetik gözəl
- universal
Məsələn, aşağıdakı loqolarda məna yükü çox gözəl göstərilib:
Loqo gərək həm də innovativ, qeyri-adi olsun. Bunun üçün cəsarət lazımdır ki, çox şirkətlərdə (xüsusilə yerli firmalarda) bu yoxdur:
Azərbaycan firmaları arasında çox uğurlu, kreativ loqosu olan brend tapmaq çətindir. Çünki:
- Yerli sənaye zəif inkişaf edib
- Xidmət sferasında ən aktiv olan maliyyə-bank sektoru konservativdir.
- Brand-management sahəsində peşəkarlar azdır.
- Firmaların çoxunun əsası doxsanıncı illərdə qoyulub. O vaxtlar loqotip hazırlanmasına ciddi fikir verilmirdi.
- Loqotipi hazırlamaq işin yarısıdır. gərək onun promosu, yayğınlaşdırılması üçün də tədbirlər görülsün.
Mənim fikrimcə,dünyada ən gözəl, ən mənalı, ən analoquataloquolmayan loqo Unileverin 2004-cü ildə Wolf-Ollins kreativ agentliyinə sifariş etdirdiyi loqodur. Qrafik U hərfinin içində 25 simvol yerləşdirilib ki, onların özünün də hər birinin mənası var.
Aşağıdakı flash-animasiyada onların hamısı göstərilib. Unileverin məhsulları (Lipton çayı, Clear şampunu,Cif yuyucu vasitəsi və s.) və istifadə etdiyi təbii dəyərlər (günəş,arı,göyərçin, buz və s.) hamısı var. Qısası, bir loqonun içində kitab yazıblar:)
Qayıdaq özümüzə. Alsevinin loqosu da xoşuma gəlir.
- Əvvəla rəng qamması parlaqdır.
- “sevinmək” sözü və kağız səbət üzərində emotikon (yaxud smaylik) ahəng yaradır.
- həm almaq (e-ticarət), həm də sevinmək üçün məna yükü var.
Bu loqonu hazırlayana qədər Azərbaycanda kreativ/qrafik dizayn sahəsində ən bacarıqlı mütəxəssislərdən olan Tural Həsənova xeyli əziyyət verilib:)
Hələlik bu qədər. Loqo yaratmaq barədə suallarınız olsa,yazın.
Ah, i see. Well that’s not too tricky at all!”
Didn’t know the forum rules allowed such brilliant posts.
Salam men anar sizinle elaqe saxlamaq lsteyirenm nomrem 0503999910 zehmet deyilse eleqa saxlayin
What liiraetbng knowledge. Give me liberty or give me death.